28 października w Środowiskowym Domu Kultury odbył się wykład po- święcony życiu i twórczości Witolda Gombrowicza. Wygłosił go dr JANUSZ MARGAŃSKI, literaturoznawca, tłumacz i scenarzysta, członek Polskiej Akademii Filmowej, laureat nagrody „Literatury na Świecie”.
Gospodarzem spotkania z wybitnym gombrowiczologiem był dyrektor Euro-Szkoły Bis, Jacek Sadrakuła, który zaprosił do ŚDK-u uczniów klas maturalnych z Tarnobrzega i okolic. Słuchacze dopisali i sala widowiskowa wypełniła się po brzegi. W spotkaniu uczestniczyła Anna Czaplińska, naczelnik Wydziału Edukacji, Zdrowia, Kultury i Sportu tarnobrzeskiego UM.
Wykład nosił tytuł: „Gombrowicz, Pisarz jako istota bezdomna”. Prelegent (autor książek: „Gombrowicz. Wieczny debiutant i Geografia pragnień, opowieść o Gombrowiczu”, twórca scenariusza do filmu „Wy- myk”, nagrodzonego na 36 PFF w Gdyni i nominowanego do PNF Orły) już na samym początku podkreślił, że twórczość Gombrowicza jest zdominowana przez jego biografię. W swoim wystąpieniu skon- centrował się szczególnie na interpretacji dwóch dzieł pisarza, które słuchacze mieli okazję poznać podczas nauki w liceum. Każda z części wykładu została poprzedzona mistrzowskim odczytaniem przez dr. Margańskiego odpowiednich fragmentów „Ferdydurke” i „Trans-Atlantyku”. W odniesieniu do nadrzędnego tematu wykładu, te dwa wydawałoby się dobrze znane teksty, dały się poznać na nowo. Wzbogacone krytycznym komentarzem okazały się być relacją z życia człowieka, który ze względu na swą wyjątkowość, skazany był na bezdomność, rozumianą w każdym z możliwych kontekstów. Mówca wielokrotnie zaskakiwał swoich słuchaczy, dzieląc się z nimi informacjami dotyczącymi życiorysu Gombrowicza, których na próżno można by szukać w oficjalnych biogramach pisarza.
Mówienie do młodych ludzi o rzeczach, które dla większości z nich znajdują się poza kręgiem zainteresowania, jest rzeczą trudną. Zaciekawienie ich historią pisarza, którego odbiór twórczości charakteryzuje wielogłos interpretacyjny, wydaje się nie- możliwe. Przy dzisiejszym spłyceniu relacji międzyludzkich i zminimalizowaniu oczekiwań wobec roli kultury i sztuki, we wtorkowe przedpołudnie udało się na chwilę odtworzyć atmosferę charakterystyczną dla najlepszych akademickich prelekcji. O zainteresowaniu wykładem świadczy fakt, że zaraz po nim pojawiły się pytania, na które dr Margań- ski odpowiadał w drugiej części spotkania.
O dojrzałości intelektualnej słuchaczy przekonały zagadnienia, które ich interesowały: stosunek Gombrowicza do Boga i patriotyzmu, jego podejście do życia czy istota fenomenu pisarza. Uczniowie chcieli także wiedzieć, czy samemu twór- cy, głoszącemu z pesymizmem potęgę Formy udało się zaprezentować w swoich utworach własną twarz, czy może ukrył ją za maską komedianta i szaleńca.
Wykład dr. Margańskiego pokazał, że można dziś mówić do młodzieży o rzeczach ważnych, trudnych i kontrowersyjnych w sposób interesujący i zrozumiały. Prelegent w swoim przemówieniu wielokrotnie przywoływał kontekst filozoficzny, historyczny i teologiczny. Udowodnił, że Witold Gombrowicz był pisarzem wybitnym, o którym nie można zapominać, budując panteon polskiej literatury. Zrobił to jednak w sposób daleki od szkolnej wymuszonej dydaktyki, za co na pewno i słuchacze, i sam bohater wykładu byli mu wdzięczni.
źródło: Tygodnik Nadwiślański